VROUWENPRAAT EN MANNENOVERLEG

Stijlverschillen en wederzijdse doofheid

 

Er is een enorm verschil in conversatiestijl tussen beide geslachten. Vrouwen beklagen er zich over dat mannen hen niet willen begrijpen en dat ze geen moeite doen naar hen te luisteren. Niets is minder waar. Mannen luisteren wel naar vrouwen, maar ze doen het anders dan wanneer een vrouw dit zou doen. Hetzelfde geldt voor praten. Mannen praten wel met hun vrouw, maar anders dan een andere vrouw dit zou doen.

 

Vrouwen zullen vooral collegialiteit nastreven, mannen een hiërarchie. Vrouwen zijn in hun communicatie dus vooral gericht op betrokkenheid, mannen op onafhankelijkheid. Gezien voor vrouwen vooral het praten zelf van belang is schenken ze minder aandacht aan de inhoud. Ze vertellen alles wat hen door het hoofd schiet, met de meest onmogelijke details, en hierbij is een samenhang of een structuur vaak ver te zoeken.

 

Meestal kunnen de andere vrouwen waartegen dit verteld wordt dat zonder problemen onthouden en volgen, maar mannen hebben hier enorm veel moeite mee. Hen interesseert de essentie, en hoe meer ”nutteloze” informatie er in het gesprek verwerkt is, hoe moeilijker ze het hebben, en hoe sneller ze zullen afhaken. Mannen zijn hierdoor onbekwaam een complex vrouwengesprek te volgen. Het is dan ook niet te verwonderen dat vrouwen vaak klagen over het feit dat mannen zo weinig onthouden van wat ze hen vertelden.

 

Mannen daarentegen praten om iets mee te delen, en voor hen is de inhoud wel essentieel. Als een vrouw een man vraagt of hij iets te vertellen heeft zoekt ze in de eerste plaats de gezelligheid en de verbondenheid. Ze is dan ook zwaar ontgoocheld als haar man niets zegt, omdat hij nu eenmaal niets belangrijks mee te delen heeft. Voor haar volstaat het meest futiele verhaal, de meest triviale mededeling, zolang er maar iets gezegd wordt. Hij vindt dat het niet nodig is iets over zijn werk te zeggen zolang er geen promotie of ontslag in de lucht hangt, zolang er geen brand of zelfmoord heeft plaatsgegrepen en zolang men niet begonnen is de nieuwe computers te installeren die besteld waren.

 

Mannen kunnen bvb. zeer lang samen in hetzelfde lokaal zitten zonder een woord met elkaar te wisselen. Nochtans voelen ze zich hierdoor toch sterk op elkaar betrokken. Als een vrouw meer wil, dan enkel in dezelfde kamer samen zitten, dan is dit voor een man daarom vaak een onbegrijpelijke eis. Er is niets te zeggen, waarom dan praten? Waarom niet knus bij elkaar zitten genieten van elkaars aanwezigheid?

 

Mannen praten vooral op inhoudsniveau omdat het voor hen van weinig of geen belang is hoe de boodschap door de ander wordt aangevoeld. Ze gieten hun boodschap in woorden die geen twijfel laten bestaan over de bedoeling. Voor vrouwen daarentegen zal de meta-boodschap en het effect van hun woorden belangrijk zijn om de sfeer van het gesprek te creëren of te versterken en ze zullen dan ook veel meer aandacht besteden aan dit facet.

 

We kunnen dus zeggen dat mannen in een gesprek vooral informatie zoeken en dus gericht zijn op de woorden. Het is wàt er gezegd wordt dat hen de mededeling geeft waarin ze geïnteresseerd zijn. Vrouwen daarentegen zoeken in een gesprek vooral de betrokkenheid en ze zijn dus gericht op de meta-boodschappen. Het is namelijk de metataal die bij uitstek geschikt is om mee te delen hoe iemands relatie tot u is.

 

Een bekend gevolg hiervan is het dagblad aan het ontbijt. Wanneer mijnheer zijn dagblad leest zal mevrouw zich daar meestal niet goed bij voelen omdat ze vindt dat deze kostbare tijd beter kan besteed worden aan een gesprek met gans het gezin. Wanneer ze haar partner onderbreekt bij zijn lectuur zoekt ze dus vooral sociaal contact, maar hij verwacht dat ze hem iets belangrijks mee te delen heeft. Hij zou immers een andere man bij zijn lectuur enkel storen als hij hem een cruciaal bericht mee te delen had, belangrijker dan wat deze nu aan het lezen is.

 

”Moet je me nu voor zoiets lastig vallen?” of ”Ik heb maar enkele minuten op een dag waarop ik de tijd heb het dagblad te lezen, en dan moet jij mij nog komen storen” zijn dan ook reacties die vele vrouwen in die omstandigheden reeds naar het hoofd geslingerd kregen. Daarenboven vindt hij het ergerlijk dat ze altijd wacht om te praten tot hij verdiept is in zijn dagblad. Hij voelt niet aan dat zij juist op dat ogenblik het meeste lijdt onder het gemis.

 

Vrouwen beweren vaak dat mannen niet luisteren als ze hen iets zeggen. Dit heeft veel te maken met dit stijlverschil. Gezien vrouwen vooral via metataal (de bedoeling achter de woorden, zogenaamd ”analoog”) communiceren en mannen via woorden (”digitaal”), verstaan ze elkaars taal niet of nauwelijks. Ze verwachten van elkaar dat ze dezelfde taal spreken. Maar dit is niet zo vanzelfsprekend als beiden denken.

 

Mannen luisteren wel naar vrouwen, maar op digitaal niveau, en als daar niets leerzaams of belangrijks wordt gezegd dan is er ook niets te horen in de ogen van mannen. Vandaar dat mannen het ”ijl gezwets” van vrouwen zo oninteressant vinden. De metaboodschap van betrokkenheid vangen ze niet op. Mannen haken dan ook vaak af als vrouwen praten, en hierdoor voelen vrouwen zich dan weer verlaten, ze aanzien dit als een vorm van liefdeloosheid.

 

Vrouwen luisteren dan weer naar mannen op analoog niveau en vermits mannen op dit niveau veel minder zenden, vinden vrouwen dat mannenconversatie arm is. Zij hebben onvoldoende oog voor de inhoud en staren zich blind op het gebrek aan wederzijdse betrokkenheid. Ook zij haken dan ook af, waarbij de man zich dan weer afvraagt waarom zijn vrouw steeds maar aandringt om te praten, en, als hij het dan doet, niet meer geïnteresseerd is.

 

Je houdt geen rekening met me

 

Ruzies tussen mannen en vrouwen ontaarden vaak in een dodemansgesprek waarbij beiden zich onbegrepen voelen. Ook dit is grotendeels te wijten aan de verschillende taalniveau's waarop beide partijen praten.

 

Vrouwen praten vaak met een bijbedoeling in het achterhoofd waarvan ze de inhoud niet zo duidelijk onder woorden brengen. Vandaar de grote misverstanden van wederzijdse onverstaanbaarheid. Een vrouw die tegen haar man zegt dat ze die dag veel problemen gehad heeft op haar werk (= inhoud) bedoelt hiermee vaak dat ze te moe is om ‘s avonds nog iets in het huishouden te doen (= meta-boodschap). De man zal bijna zeker inpikken op haar problemen en als toemaatje zal hij er nog snel enige oplossen ook. De vrouw voelt zich onbegrepen, de man verstaat niet wat hij nu weer verkeerd heeft gedaan, want hij heeft toch willen ingaan op haar problemen, en naar haar willen luisteren.

 

En de wagen is aan het rollen: beiden voelen zich gefrustreerd. Veel problemen in relaties komen dan ook doordat men een probleem dat zich op het ene communicatieniveau voordoet wil oplossen op een ander. We gaan hier tenandere nog dieper op in in het hoofdstuk MANNEN HEBBEN GEEN GEVOELENS.

 

Mannen zullen zich ook obstinaat aan de feiten houden. Als een vrouw een man verwijt dat hij teveel voetbal kijkt op TV bewijst de man dat dit niet zo is, of maakt hij een afspraak over het gebruik van de TV. Wat de vrouw met deze boodschap bedoelt is echter dat hij teveel aan zichzelf denkt en dat zij door zijn keuze over het hoofd gesprongen is en er niet bij betrokken is geweest. Ze ziet het verwijt als een voorbeeld van een veel groter probleem (dat hij te weinig rekening houdt met haar), en ze zal het in dit groter geheel kaderen. Ze zal dan ook onvoldaan achterblijven als er weer eens een ”praktische afspraak” is gemaakt.

 

Mannen moeten daarom gevoeliger worden voor de boodschap en ze moeten zich de vraag stellen of het verwijt niet betekent dat ze ook op andere soortgelijke terreinen in de fout gaan. Ze moeten zoeken naar de boodschap achter de boodschap. Ze zijn dit wel niet gewoon, maar het valt altijd te leren. Zeker als hun partner hen helpt door bij ieder verwijt ook te zeggen wat de erachter liggende boodschap is.

 

Tijdens een ruzie is er natuurlijk weinig tijd of bereidheid om een dergelijk zelfonderzoek te doen. Daarom zou het niet kwaad zijn als vrouwen leerden duidelijker te zijn in ”kalmere perioden”. Ze moeten hun boodschap duidelijk opentrekken en hun partner meedelen dat hun verwijt breder is dan het ene feit dat ze aanhaalden. Ze moeten ook leren duidelijk zeggen waarover het gaat, en ze moeten stoppen ”rond de pot te draaien”.

 

Hiertoe is het nodig dat ook vrouwen in zo’n situatie aan zelfonderzoek doen. Bij irritatie moeten ze nagaan wat de achterliggende redenen zijn. Vaak zijn ze zich hier immers zelf niet van bewust.

 

Eens ze hierover een duidelijk beeld hebben moeten ze nadenken op welke manier ze dit hun partner kunnen duidelijk maken, zonder in metataal te vervallen. Ze moeten duidelijke voorbeelden aanhalen, wensen naar voor brengen en zeker niet vervallen in beweringen als ”Jij moet nu toch altijd je zin hebben”. Dergelijke boodschappen zijn voor mannen totaal onverstaanbaar omdat ze geen duidelijk "digitaal" (=inhoudelijk) bericht bevatten.

 

Wat wel efficiënt is in een discussie met mannen is een lijst afdreunen waarin een inventaris wordt opgemaakt van de ”krenkingen”. Dan blijft de ruzie op het boodschapniveau en kan er gediscussieerd worden over feiten, Dat zal hij wel verstaan, en dat zal hij ook kunnen volgen.

 

Spijtig genoeg zijn vrouwen in deze manier van discussiëren dan weer niet zo getraind, zodat ze er vaak het onderspit bij delven, Maar vergeten we niet: oefening baart kunst.